media_content.tooltip.skipped
Please find information on holidays in Austria in your local language by selecting it here.
-
Iseltrail Stage 3: Virgental
Waarom 50 jaar gestreden werd om de rivier de Isel
Waarom de Isel, de laatste vrij stromende gletsjerrivier in Oostenrijk, een succesverhaal van milieubescherming en toerisme is...
Hoeveel kan een mens doen op vijf dagen tijd? Vijf dagen, dat is 120 uur of 7.200 minuten. In onze voortrazende wereld is dat schijnbaar geen lange tijdspanne. Vijf dagen komt overeen met één werkweek, weergegeven in gedronken kopjes koffie, verzonden en ontvangen e-mails of het aantal uren dat je je favoriete tv-serie hebt bekeken na een dagje bureauwerk.
Maar langs de oevers van de rivier Isel in Oostenrijk krijgt het begrip ‘tijd’ een andere betekenis en dimensie. Hier vertraagt de tijd. Hier staan vijf dagen voor de tijd waarop je de Isel helemaal kan afwandelen. De tijd waarop je gekeuvel over koetjes en kalfjes vervangt door het constante ruisen van de rivier. Excel-spreadsheets inwisselt voor torenhoge sparrenbomen, en het felle licht van laptops of smartphones inruilt voor het wit van het gletsjerijs dat glinstert in de zon.
media_content.tooltip.skipped
De Iseltrail-beleving: van schilderachtige bergdorpjes tot arctische landschappen
De Isel is de laatste vrij stromende gletsjerrivier van Oostenrijk. Niet gehinderd door stuwdammen of andere door mensenhanden gemaakte barrières stroomt ze van de Umbalkees-gletsjer in de buurt van de majestueuze Rötspitze in het Nationaal Park Hohe Tauern naar de samenvloeiing met de Drau in Lienz. De Iseltrail, die in 2020 geopend is, is een langeafstandswandelpad van bijna 75 kilometer dat is opgedeeld in vijf etappes. Die kun je in vijf dagen afleggen. Tijdens deze vijf dagen stappen wandelaars van de middeleeuwse stad Lienz naar de Umbalkees-gletsjer. Daarbij botsen ze op een ongelooflijke verscheidenheid aan landschappen en ecosystemen. Pittoreske bergdorpjes wisselen af met zonovergoten dalen, zandstranden, vredige en eeuwenoude wouden, ontzagwekkende watervallen en adembenemende arctische landschappen.
De enige constante op je pad terwijl je door deze verbazingwekkende verzameling van biotopen wandelt: de vrij stromende Isel. In al haar vormen – van razende stroom tot behoedzaam kabbelende beek – herinnert deze rivier je er als bezoeker aan dat ze heeft standgehouden tegen alle ingrepen van de hedendaagse wereld. En eigenlijk nodigt ze je uit om in je leven net hetzelfde te doen. ‘Geef jezelf de tijd’, fluistert de rivier je toe. ‘Luister naar het vogelgezang, adem diep in en word blij van de koele, naar dennen geurende bries. Koester het gevoel in harmonie te zijn met de natuur.’
Door de brede rivierbedding van de Isel hebben zich hier habitats kunnen handhaven die elders in Europa grotendeels zijn verdwenen.
media_content.tooltip.skipped
Wolfgang Retter - Naturschützer
media_content.tooltip.skipped
Het unieke ecosysteem van een gletsjerrivier
Gletsjerrivieren zijn zo bijzonder omdat ze voortdurend veranderen. Zonder stuwdammen of andere hindernissen die ingrijpen in de natuurlijke stroming van het water, treden gletsjerrivieren elke dag buiten de oevers. Daardoor ontstaat een bijzondere en zeldzame biotoop voor flora en fauna die meer en meer bedreigd zijn.
Een voorbeeld daarvan is de Duitse Tamarisk, een grote struik met diepe wortels en helrode bloemen. Vroeger kwam je hem vaak tegen, maar tegenwoordig is hij door het afnemende aantal wilde rivieren in Europa heel zeldzaam geworden. Overstromingen zijn voor deze plantensoort levensnoodzakelijk. De voortdurende verschuivingen van grindbanken voeren belangrijke voedingsstoffen aan. Ze zorgen ervoor dat de plantensoort niet door sparren en elzen verdrongen wordt, zodat de Duitse Tamarisk goed kan gedijen in het volle zonlicht.
Maar niet alleen voor de bedreigde Duitse Tamarisk vormt de Isel een veilige haven. Ze biedt ook bescherming aan veel diersoorten. De laatste jaren liep het aantal schaatsenrijders, visotters en Donauzalmen bijvoorbeeld fel terug. Maar in de omgeving van de Isel vonden deze diersoorten opnieuw een veilig onderkomen.
Vrij stromende gletsjerrivieren zijn van onschatbare waarde, en toch worden ze almaar schaarser door bedreigingen zoals de terugtrekking van de gletsjers als gevolg van de klimaatverandering. De Isel is tegenwoordig een beschermd natuurgebied. Wie de loop van de rivier volgt, verbaast zich over de schijnbaar grenzeloze natuurlijke kracht ervan. Maar lange tijd was het voortbestaan van die wilde rivier helemaal niet zeker.
Jarenlange strijd voor het behoud
In 1971 wou men een reusachtige hydro-elektrische krachtcentrale in Oost-Tirol bouwen. Om zo’n stuwmeer te creëren moesten alle bestaande gletsjerrivieren omgeleid worden. Ook de Isel maakte deel uit van de plannen. Dankzij de hardnekkige bemoeienis van mensen zoals milieubeschermer Wolfgang Retter verkeert de rivier gelukkig nog altijd in haar natuurlijke toestand. Retter richtte een vereniging op ter bescherming van het natuurlandschap in Oost-Tirol. Hij ging de strijd aan om de rivier te redden, en organiseerde lezingen met gerenommeerde wetenschappers. Die moesten de lokale bevolking ervan overtuigen dat dit stukje buitengewone en ongerepte natuur beschermd moest worden, zodat het niet zou verdwijnen.
De plannen voor de waterkrachtcentrale waren voor mij onbegrijpelijk. Ik dacht bij mezelf: "Dat kan niet waar zijn! Je kunt niet alle gletsjerstromen omleiden waar een nationaal park is gepland!" En dus begon ik kritische vragen te stellen.
media_content.tooltip.skipped
Wolfgang Retter - Naturschützer
media_content.tooltip.skipped
Een wandelweg als beschermingsschild voor de natuur
Na een jarenlange en harde strijd ging de Isel vanaf 2015 deel uitmaken van het Natura 2000-beschermingsgebied, een netwerk van waardevolle maar bedreigde Europese habitats. Vijf jaar later, in 2020, opende de Iseltrail. De wandelroute werd ontworpen samen met milieuactivist en fotograaf Matthias Schickhofer. De Iseltrail is niet enkel een nieuwe route waarop vakantiegangers en wandelaars kunnen genieten van de natuur. Ze vormt – figuurlijk dan – een beschermingsschild voor de rivier en de omgeving. Het wandelpad zorgt ervoor dat de rivier ‘zichtbaar’ wordt, en daardoor levert het ook de nodige kennis en financiële middelen op om begrip te vragen voor het behoud van andere gletsjerrivieren in Europa. Of zoals Wolfgang Retter het zegt: ‘De Iseltrail is de laatste belangrijke verdedigingswal in de beschermingsmuur die we rond de Isel hebben opgetrokken.’
De Iseltrail was de laatste veiligheidssteen in de beschermende muur rond de Isel.
media_content.tooltip.skipped
Wolfgang Retter - Naturschützer
media_content.tooltip.skipped
Méér dan een wandelweg: inspiratie, werkplek en duurzaamheid
De Iseltrail is een resolute keuze voor duurzaamheid. Een van de doelstellingen van het wandelpad is om de erkenning en het begrip voor gletsjerrivieren en andere natuurlijke habitats te verbeteren. Als je de Iseltrail volgt, dan ervaar je de kracht, de schoonheid en de diepere betekenis van de ongerepte natuur. Misschien word je zelfs geïnspireerd om zelf veel meer oog te hebben voor je natuurlijke omgeving, of om je actief voor de bescherming van het milieu in te zetten.
Belangrijk: de Iseltrail is niet enkel een bron van inspiratie voor bezoekers. Hij zorgt ook voor de nodige arbeidsplaatsen voor de lokale bevolking. De vraag naar natuurgidsen en boswachters stijgt erdoor, net zoals de nood aan uitbaters van berghutten, hotels en andere horeca langs de route.
Handige links
media_content.tooltip.skipped
Het potentieel van de Iseltrail voor de natuur die het wandelpad omgeeft is zo klaar als een klontje. De wandelroute zorgt zowel voor een makkelijker toegang tot het ecosysteem bij wetenschappelijk onderzoek, als voor de verhoging van subsidies voor natuurbescherming. Daarnaast is de Iseltrail ook een voorbeeld voor het verder ontwikkelen van milieuvriendelijke richtlijnen.
En nu kan het avontuur beginnen!
De Iseltrail heeft nu definitief een beschermde status, en dus kan het avontuur beginnen. In Oostenrijk gaan milieubescherming en toerisme hand in hand. Slechts in weinig andere gevallen is dat zo duidelijk dan op de Iseltrail. Dankzij de onverbiddelijke vastberadenheid, de expertise en het visionaire denken van activisten en milieubeschermers zoals Wolfgang Retter en Matthias Schickhofer kunnen vakantiegangers in Oostenrijk een van de laatste vrij stromende gletsjerrivieren van Europa aan den lijve ervaren. Je bent er omgeven door eeuwenoude bomen en omringd door een zalige stilte. Op je gezicht voel je de koele spray van een waterval, voor je ogen walsen tientallen kleurrijke vlinders langs de oevers. Dit is een oord voor avonturiers, waarin je je als bezoeker intens verbonden voelt met de grootsheid van de natuur.
Beknopte geschiedenis van de Iseltrail
We hebben hier iets heel unieks - vanuit milieu-oogpunt, maar ook voor het toerisme.
media_content.tooltip.skipped
Wolfgang Retter - Naturschützer
-
Iseltrail stage 4 media_content.tooltip.skippedLoop de Iseltrail in Oostenrijk
Lange afstand wandelenWil je een lange afstandswandeling lopen in Oostenrijk? Wandel dan de Iseltrail. Deze wandelroute van 73,5 kilometer is te doen in 5 dagen.
