Kersttradities rond Stille Nacht
'Advent, Advent, ein Lichtlein brennt…' – het rijmpje over een lichtje dat brandt, wordt iedere zondag van de advent voor het aansteken van de volgende kaars op de adventskrans door de kinderen opgezegd. Het is een van de vele grote en kleine tradities die in de kerstperiode in Oostenrijk nog steeds in stand gehouden worden.
Nikolaus en Krampus bezoeken de kinderen
Perchtenmaske aus dem SalzburgerLand © SalzburgerLand TourismusDe advent is een tijd voor het gezin! Van de eerste sneeuw genieten, op de slee en op ski's de natuur ervaren, een brief met wensen aan het kerstkindje voor het raam leggen, verhalen voorlezen en samen koekjes, hoorntjes en taaitaai bakken. De kersttijd is geweldig!
Maar in de advent kunnen er ook heel bijzondere gasten aan de deur komen. Nikolaus – een historisch personage dat heel vriendelijk is voor mensen – en Krampus trekken door het land. Krampus is de duistere begeleider van Nikolaus, die controleert hoe 'braaf' de kinderen het afgelopen jaar geweest zijn. Hierbij krijgen de kinderen traditioneel zoetigheid, pinda's en mandarijnen – en soms zijn er ook vermanende woorden voor wie 'stout' geweest is.
In de Stille Nacht regio's Oberösterreich, Tirol en SalzburgerLand vindt dit gebruik plaats op 6 december. Een dag eerder beleven de kinderen de gevreesde Krampusdag: angstaanjagende figuren met bokkenhoorns, schapenhuiden en gesneden maskers trekken door de straten van de dorpen.
'Kripperlroas' in het Salzkammergut
Ieder jaar van 24 december tot 2 februari (Maria Lichtmis) openen veel boerderijen en kerststallenmakers hun deuren om hun kunstig opgebouwde familiekerststallen te laten zien. Deze traditie behelst het liefdevolle vervaardigen en uitbreiden van 'volkskerststallen'. Het bijbelse verhaal van de geboorte van Christus wordt uitgebeeld, geplaatst in een regionale omgeving.
De oorsprong van het kerststallenambacht
Het kerststallenambacht en de 'particuliere' exposities in het Salzkammergut komen trouwens voort uit een decreet van Joseph II. In 1782 verbood de keizer de kerken per 'hofdecreet' het plaatsen van hun vaak zeer luisterrijke kerststallen. Daarom bouwden en sneden mensen met ambachtelijke vaardigheden hun eigen kerststallen en de bijbehorende figuren voor thuis. Later ontstonden daaruit de uitgebreide 'landschapskerststallen'.
Boze wintergeesten en goede 'perchten'
-
Folklore in Lower Austria / Perchten © Österreich Werbung / Gregor Semrad
'Perchten' in de Alpen
Salzburger Christkindlmarkt © Österreich Werbung / Reinhart Bryan
