Wiedeń – informacje o stolicy Austrii: powierzchnia, mieszkańcy, życie
Niesamowite atrakcje i sympatyczny nastrój wiedeńskich kawiarenek i lokali Heuriger sprawiają, że Wiedeń cieszy się sympatią całego świata.
Gustav Klimt w Wiedniu był wiodącą postacią wśród secesjonistów, dążących do odnowy w sztuce. Do dziś uznawany jest za jednego z najważniejszych artystów na świecie, a dzieła Gustava Klimta zachwycają swoją wyjątkowością.
Malarz Gustav Klimt jest nie tylko jednym z najważniejszych, najbardziej znanych artystów na świecie i współzałożycielem Secesji Wiedeńskiej, ale również wielkim koneserem wszystkiego, co czyni życie piękniejszym. A cóż bardziej i mocniej „koloruje” nasze życie niż natura? To właśnie w niej Gustav Klimt szukał inspiracji. To na jej łonie tworzył i odpoczywał. Szczególnie fascynowała go estetyka róży jako symbolu miłości i namiętności.
Dziś podziwiać możemy ukochane przez niego róże zarówno na obrazach, jak i w ogrodzie Willi Klimta. Tamtejsze róże damasceńskie, zwane „różami Klimta”, zapewne też nas zafascynują. Swoją urodą, barwą i zapachem. Swoją niezrównaną mocą.
Gustav Klimt jest chyba najbardziej wyrazistym malarzem, jakiego kiedykolwiek wydała Austria. Możliwe jednak, że nawet najwięksi polscy fani jego twórczości mogą nie wiedzieć, iż urodzony w 1862 roku w Baumgarten koło Wiednia Gustav Klimt, rozpoczął swą artystyczną karierę od... malarstwa historycznego.
Dzieciństwo i młodość Gustava Klimta, drugiego z siedmiorga dzieci drobnomieszczańskiej rodziny z Baumgarten, przedmieścia Wiednia o wiejskim jeszcze wówczas charakterze, przypadają na okres intensywnego rozwoju przemysłowego. W tym czasie powstają właśnie najokazalsze budowle Ringstraße.
Mimo trudnej sytuacji ekonomicznej rodziny Gustava Klimta życie rodzinne układa się harmonijnie. Także w późniejszym czasie rodzeństwo pozostanie ze sobą mocno związane. Uzdolnionemu młodemu Gustavowi, kosztem wielkich poświęceń, umożliwiono naukę w Szkole Rzemiosła Artystycznego, późniejszej Wyższej Szkole Sztuki Stosowanej w Wiedniu.
Gustav Klimt znalazł się wkrótce w kręgu artystów, którzy uczestniczyli w kształtowaniu wyglądu właśnie wybudowanych budowli na Ringstraße. Wspólnie ze swoim bratem Ernstem i Franzem Matschem zdobi klatki schodowe Teatru Zamkowego i Muzeum Historii Sztuk Pięknych. Dodatkowo Klimt założył „Towarzystwo Arystyczne”, które przez dziesięć lat uczestniczyło w wykańczaniu wnętrz pałaców, willi, teatrów i muzeów w Wiedniu i w całej monarchii naddunajskiej.
Po śmierci Ernsta wspólnota artystyczna zaczyna się rozpadać. Jednak Gustav Klimt dawno już wyrósł artystycznie z historyczno-dekoracyjnego wystroju wnętrz. W Wiedniu przełomu wieków, w którym swoje dzieła publikuje Zygmunt Freud, a także sztuka szuka nowych dróg. Pod wpływem symbolizmu malarz Klimt poszukuje własnego języka form, umożliwiającego mu przedstawienie krajobrazów duchowych, zdominowanych przez mroczne uczucia i pełne nadziei senne marzenia.
Słowa te, wypowiedziane przez Gustava Klimta, wciąż intrygują, podobnie jak on sam. Artysta wiedział, jak przyciągnąć uwagę ludzi (w tym także, a może w szczególności kobiet). Potrafił fascynować ich – nie tylko swoją twórczością, czy niepowtarzalną osobowością, ale też nienagannym zachowaniem i manierami.
Oglądając czarno-białe zdjęcia Klimta wielu może zadawać sobie pytanie: W jaki sposób malarz w szerokim, roboczym kitlu potrafił zdobywać kobiece serca? I robić to dość często, a na dodatek skutecznie? Gustav Klimt kochał i wielbił kobiety, o czym świadczy fakt, że choć nigdy nie był żonaty, to miał siedmioro dzieci z różnymi partnerkami. Poza związkiem Klimta z jego muzą – wyemancypowaną projektantką mody Emilie Flöge wiemy także o romansie artysty z 19-letnią Almą Schindler (później Mahler-Werfel), jak również z kilkoma modelkami, w tym z Marią Ucicky i Marie (Mizzi) Zimmermann. Wśród muz Klimta, malarz mógłby wymienić też mecenaskę sztuki Sonję Knips, albo Amalie Zuckerkandl, czy kolejną przyjaciółkę z wyższych sfer – Adelę Bloch-Bauer.
Ta pierwsza kobieta jednak, którą Klimt uwiecznił na obrazie w ekstrawaganckiej, jak na owe czasy, niebieskiej sukience, czyli Emilie Flöge była jego towarzyszką życia. Ich związek trwał przez całe dorosłe życie Gustava Klimta. To ona właśnie pokazała mu Jezioro Attersee, które pokochał bez reszty
Od około 1890 roku Klimt zaczął coraz bardziej rozwijać swój niepowtarzalny, ekspresjonistyczny styl, który wyróżniają charakterystyczne, płaskie ornamenty. W 1890 roku wystąpił ze stowarzyszenia artystów Künstlerhaus i wspólnie z innymi twórcami założył Secesję Wiedeńską. Stowarzyszenie, które dokonało secesji, czyli odejścia, oddzielenia się od obowiązujących norm, zasad i tradycji w sztuce. Artysta miał być wolny i tworzyć zgodnie z tym co czuje, wyrażając przez to samego siebie. W tym samym roku Gustav Klimt i jego bracia kończą zdobienie klatki schodowej Muzeum Historii Sztuk Pięknych, rozpoczęte przez Hansa Makarta.
W 1897 r. Gustav Klimt w jednej chwili staje w światłach jupiterów. Jako prezes Stowarzyszenia Artystów Austriackich jest wiodącą postacią wśród tzw. secesjonistów, dążących do odnowy w sztuce. Pawilon Secesji na wiedeńskim Placu Karola staje się budynkiem wystawowym nowego ruchu. Jest to okres największych jak do tej pory skandali artystycznych, których punkt szczytowy nastąpił w 1900 r., kiedy Gustav Klimt ukończył obrazy przedstawiające alegorie wydziałów Uniwersytetu Wiedeńskiego. W piśmie protestacyjnym w sprawie alegorii wydziałów, namalowanych przez Klimta dla Uniwersytetu Wiedeńskiego, napisano: „Nie walczymy przeciwko nagiej, ani przeciwko wolnej sztuce, tylko przeciwko sztuce brzydkiej”. Na wystawie światowej w Paryżu Klimt otrzymuje Grand Prix za obraz "Filozofia" z cyklu alegorii wydziałów. Od tej chwili Gustav Klimt cieszy się sławą na skalę europejską.
Art nouveau, modern style, stile liberty, modernismo i Jugendstil: secesja była zjawiskiem międzynarodowym, rozumianym jako sprzeciw wobec tradycyjnych form okresu przemysłowego. Miała powstać nowa, świeża, zmysłowa sztuka, bliska wzorowi natury, a jednocześnie zdolna wyrazić i przedstawić głęboko skrywane stany duszy. Miała to być sztuka obejmująca wszystkie dziedziny życia, łącząca w dziele totalnym, do którego urzeczywistnienia dążyła, architekturę i sztuki plastyczne. Wiedeń, jako jedna z wielkich metropolii Europy, stanowi jeden z ośrodków secesji.
Niewiele miast o randze porównywalnej do Wiednia do dnia dzisiejszego nosi w tak dużym stopniu charakterystyczne cechy tego ostatniego wielkiego, homogenicznego kierunku w historii sztuki.
W całym mieście można znaleźć budowle Otto Wagnera, Josefa Hoffmanna, Josepha Marii Olbricha i Adolfa Loosa. Kościół Am Steinhof, Pocztowa Kasa Oszczędnościowa oraz Pawilon Secesji noszą cechy dzieła totalnego, które było celem secesjonistów. Secesja obejmuje wszystkie dziedziny budownictwa, od budowli przemysłowych przez kolejkę miejską i budynki sakralne po projektowanie barów i wystrój wnętrz kawiarni. Jako wszechstronny ruch reformatorski secesja obejmuje swym zasięgiem wszystkie obszary otaczającej nas codzienności, zacierając obowiązujące dotąd granice wysokiej i niskiej sztuki, wolnej sztuki i rękodzieła artystycznego. Tym samym stała się ona inspiracją dla powstającego właśnie modernizmu. Gustav Klimt, jako prezes Stowarzyszenia Artystów Secesja, znajduje się w centrum tego nurtu. Jest przy tym nie tylko jej – często małomównym – rzecznikiem, niestrudzonym organizatorem i protektorem młodych, szukających uznania talentów, ale również twórcą kilku najważniejszych dzieł secesji, jak na przykład wyjątkowego na skalę światową arcydzieła i ikony całego ruchu, namalowanego w latach 1907/1908 obrazu Klimta „Pocałunek”.
Specjalnością wiedeńskiej secesji jest głębokie zakorzenienie w artystycznej tradycji z jednoczesnym otwarciem na sztukę pozaeuropejską, podobnie jak to się działo w innych spokrewnionych nurtach. Klimt znajduje się pod silnym wpływem sztuki azjatyckiej, a jego „odkrycie“ mozaik z Rawenny staje się kolejną inspiracją dla ruchu. W jego obrazach kolor, kształt i linia uwalniają się od realistycznej treści obrazu, tworząc symbol i abstrakcję. W ten sposób jego twórczość stała się ważną prekursorką modernistycznego malarstwa abstrakcyjnego.
To w jaki sposób Klimt przyciągał do siebie i uwodził kobiety być może pozostanie na zawsze nieodgadnioną tajemnicą artysty. Pewne jest jednak, że królowa kwiatów – róża – odgrywała ważną rolę nie tylko w jego twórczości, ale również przy ubieganiu się o względy płci pięknej. Bo róża najbardziej spośród innych kwiatów kojarzy się z miłością i namiętnością.
„Ogród różany” to jeden z najsłynniejszych obrazów natury stworzonych przez Gustava Klimta. Artysta namalował go w 1912 roku. Twórca przełomowej Secesji Wiedeńskiej, Gustav Klimt, był wielkim miłośnikiem ogrodów i kwiatów, co być może dla wielu okaże się zaskoczeniem.
Kwadratowy obraz (obecnie znajduje się w posiadaniu osoby prywatnej), przedstawia ogród otaczający jego pracownię i warsztat przy ulicy Feldmühlgasse 11 w Wiedniu. Klimt traktował to miejsce jako swój azyl. Kiedy jednak wprowadzał się do znanego dzisiaj jako „Willa Klimta” domu w 13. Dzielnicy (Hietzing), stał tam tylko mały pawilon z widokiem na zachwycający ogród kwiatowy. O eleganckiej willi nie było jeszcze mowy, powstała bowiem dopiero w latach 20. XX wieku, kiedy to atelier Klimta „obudowano” zachowując pracownię wewnątrz niczym cenny klejnot.
Ale to ogród był najważniejszy. To on zafascynował Klimta. Rok po roku na jego polecenie sadzono w nim coraz to nowe rośliny. Bujnie rosnące, przepiękne kwiaty były jego wielką dumą. Gdy przyjmował gości, Gustav Klimt najpierw prowadził ich przez morze kwiatów, a dopiero później pokazywał pracownię i obrazy.
Dobitnie obrazują to słowa wypowiedziane przez Egona Schiele – przyjaciela oraz opiekuna Klimta i jednocześnie wybitnego malarza ekspresjonisty: „Klimt co roku kazał zdobić ogród wokół Feldmühlgasse kwietnymi klombami, rozkoszą było chodzić tam wśród kwiatów i starych drzew”.
Duża część stworzonych przez Gustava Klimta obrazów była poświęcona kobietom. W tym miejscu właśnie, w okresie od 1911 roku do śmierci w roku 1918, Gustav Klimt stworzył kilka swych najważniejszych dzieł. Tutaj pracował nad ponad 50 obrazami, w tym nad znanymi na całym świecie portretami silnych i zmysłowych kobiet, na przykład „Adele Bloch-Bauer II”, „Friederike Beer”, „Panna Młoda” i „Adam i Ewa”.
Willę Gustava Klimta w Wiedniu, w Hietzing, której pawilon ogrodowy służył malarzowi w ostatnim okresie jego twórczości jako atelier i warsztat, wraz z otaczającym ją rajskim ogrodem o powierzchni 6500 metrów kwadratowych, dziś możemy zwiedzać. Jak zostało wspomniane, w latach 20. XX wieku pierwotna pracownia została „obudowana” malowniczą willą. Atelier Klimta w jej wnętrzu zostało zachowane w oryginalnej postaci. Podobnie jak róże w ogrodzie, które Gustav Klimt uwiecznił już na zawsze na swoim obrazie. Zawdzięczamy to Egonowi Schiele, bo to on w 1918 roku, krótko po nagłej śmierci Klimta, wzywał do zakupu i utrzymania w oryginalnym stanie „domu wraz z ogrodem i wyposażeniem”.
Również ogród wygląda dziś jak za czasów życia Gustava Klimta. Serce ogrodu stanowiły wówczas róże damasceńskie – te same, co na obrazie Klimta. Zostały one posadzone na tej działce około roku 1900. Tak zwana „róża Klimta” została wyhodowana na nowo przez jednego z wiedeńskich ogrodników. „Zaszczepił ją na dzikich różach pędami pozyskanymi z dwóch roślin macierzystych. W toku częściowej rekonstrukcji ogrodu wysadzono 22 krzewy”, wyjaśnia Baris Alakus, zarządzający Willą Klimta.
„Róża Klimta” zachwyca – zarówno na obrazie, jak i na żywo w ogrodzie Willi – delikatnym, bladym kolorem. Ogólnie przyjęte jest, że róże tej barwy symbolizują „młodość, zakochanie i piękno” – te trzy cechy sprawiają, że są one idealnym prezentem na początku związku. Fakt ten pozwala nam się domyślać tajemnicy sukcesów Klimta w zdobywaniu serc pięknych kobiet. Może też stać się dla wielu cenną wskazówką. Najważniejsze dzieła Klimta w Wiedniu znajdują się w Galerii Austriackiego Górnego Belwederu i w Muzeum Leopoldów. Secesja Wiedeńska prezentuje słynny „Fryz Beethovena” w miejscu, w którym po raz pierwszy został on zaprezentowany publiczności przez Gustava Klimta. Muzeum Wiednia posiada natomiast największą na świecie kolekcję rysunków - 400 kart - ze wszystkich etapów twórczości. Kolejny bogaty zbiór obrazów Klimta w Wiedniu znajduje się w posiadaniu wiedeńskiej Albertiny.
Niesamowite atrakcje i sympatyczny nastrój wiedeńskich kawiarenek i lokali Heuriger sprawiają, że Wiedeń cieszy się sympatią całego świata.
Teatry, muzea, galerie oraz liczne koncerty gwarantują niezapomniane przeżycia wszystkim miłośnikom kultury. Austriackie miasta na co dzień serwują także mnóstwo innych atrakcji odwiedzającym ich turystom. Odkryj różnorodną kulturę Austrii, która czeka na Ciebie na każdym kroku!
Oto znani Austriacy: austriaccy kompozytorzy, pisarze oraz artyści i naukowcy. To ludzie, którzy rozsławili swój kraj na całym świecie, a przede wszystkim wnieśli bardzo wiele do świata nauki, sztuki, muzyki i literatury.
W stolicy Austrii znajduje się ponad 100 muzeów i kolekcji sztuki, od tych cieszących się światową sławą, po małe, ekscentryczne i zabawne.