Mozart w Wiedniu – odwiedź miasto kompozytora w Austrii

Zacznijmy dzień śladami Wolfganga Amadeusza Mozarta w Wiedniu na Stephansplatz. Jest godzina 9 rano, świeci słońce, a woźnice przygotowują swoje powozy do codziennej pracy. Tutaj, w katedrze św. Szczepana, w samym centrum miasta, Mozart nie tylko poślubił swoją żonę Constanze Weber, ale także ochrzcił swoje dzieci. Zostawmy jednak katedrę za sobą i przejdźmy kawałek Kärntnerstraße i Himmelpfortgasse do kawiarni Café Frauenhuber. W miejscu, gdzie dziś działa przytulna, typowa wiedeńska kawiarnia znajdowała się dawniej sala koncertowa Jahn’sche Konzertsaal. Mozart dał tam wiele koncertów – wówczas jeszcze jako pianista. Dziś o dobre samopoczucie gości dbają doświadczeni kelnerzy w szykownych frakach, którzy emanują klasycznym wiedeńskim urokiem. Czy tak było już w czasach Mozarta w Austrii?

Wracając zaledwie kilka kroków w kierunku katedry św. Szczepana, dotrzemy do domu Mozarta w Wiedniu. Tu, przy Domgasse 5 w pierwszej dzielnicy, przez długi czas mieszkał wielki muzyk. Nie jest to jedyne mieszkanie, w którym mieszkał w Wiedniu, ale to jedyne miejsce, które zachowało się w swojej pierwotnej formie. Prawdopodobnie w tym domu Mozart spędził tu swoje najszczęśliwsze lata. W końcu nigdzie indziej nie wytrzymał tak długo jak tutaj. Podobno to tu znalazł inspirację do stworzenia opery „Wesele Figara”. Tam, gdzie geniusz muzyczny pisał światowej sławy dzieła, dziś możemy kroczyć jego śladami, odkrywając Wiedeń w czasach Mozarta. W wielu pokojach, w których niegdyś mieszkał Mozart, zachowały się historyczne stiukowe sufity i malowidła ścienne, które pozwalają spojrzeć w przeszłość. Aby ugasić pragnienie wiedzy, odwiedziliśmy Dom Mozarta w Wiedniu, natomiast aby zaspokoić głód, wybieramy jedną z wielu kawiarni i restauracji w okolicy.

Posileni obiadem kontynuujemy nasz spacer. Wąskie uliczki centrum Wiednia, miasta Mozarta, i słoneczna pogoda zachęcają do spacerów. W nasze plany wyśmienicie wpisuje się fakt, że muzeum Haus der Musik jest zaledwie kilka kroków stąd. Dziś w budynku mieści się nie tylko innowacyjne muzeum dźwięku. Jest to także miejsce, w którym powstała słynna orkiestra Filharmoników Wiedeńskich. Mieszkał tu założyciel Otto Nicolai, między innymi dlatego właśnie w tym miejscu znajduje się obecnie Muzeum Filharmoników Wiedeńskich. Deklarowanym celem muzeum dźwięku jest szerzenie zrozumienia, propagowanie otwartości i entuzjazmu dla muzyki. W zabawny sposób – dzięki innowacyjnym i interaktywnym eksponatom – goście są zachęcani do aktywności i odkrywania ludzkiej muzykalności. Dla jednej ze swoich uczennic fortepianu Mozart udźwięcznił alfabet, przypisując do każdej litery pasujący dźwięk. Dzięki temu wynalazkowi w muzeum Haus der Musik możemy usłyszeć melodię naszego imienia zgodnie z wyobrażeniem Mozarta. Przez cały pobyt towarzyszą nam dobrze znane dźwięki serenady Eine kleine Nachtmusik i innych arcydzieł. Z nowymi wrażeniami i melodiami w uszach, nucąc je pod nosem, wychodzimy z muzeum Haus der Musik i udajemy się do kolejnej stacji spaceru śladami Mozarta po Wiedniu.

Po tym, jak w zabawny sposób poznaliśmy nowe oblicza muzyki klasycznej w muzeum Haus der Musik, przechodzimy do ostatniej stacji związanej z wielkim kompozytorem. Chociaż Mozart za życia dobrze zarabiał, pod koniec nic nie pozostało z jego dobytku. Dlatego został pochowany anonimowo wraz z innymi osobami w tzw. „grobie szybowym” na cmentarzu St. Marx. Około 70 lat później, mniej więcej w miejscu, gdzie uważano, że znajdował się grób Mozarta w Wiedniu, ustawiono pamiątkową tablicę. Ta tablica została później przeniesiona na Cmentarz główny (Zentralfriedhof). Właśnie tam teraz zmierzamy. Z pobliskiego Schwarzenbergplatz w centrum możemy dojechać tramwajem numer 71 bezpośrednio na cmentarz główny i jednocześnie cieszyć się pięknym widokiem. Przybywszy na cmentarz (rozciąga się na powierzchni prawie 2,5 km², co czyni go drugim co do wielkości cmentarzem w Europie; ma też własną linię autobusową), możemy wyobrazić sobie jak mogła wyglądać ostatnia podróż Mozarta. Pośród grobów honorowych duża tablica upamiętnia geniusz muzyczny i jego twórczość: w otoczeniu innych wielkich nazwisk, takich jak Ludwig van Beethoven i Gustav Mahler, ale także współczesnych artystów, takich jak Falco i Udo Jürgens. Z czcią spoglądamy na groby, zaś wokół nas cisza. Po chwili zadumy widok małego jelonka na poboczu drogi przenosi nas z powrotem do teraźniejszości. Przed powrotem do miasta wykorzystujemy piękne popołudnie na spacer do bramy i rozkoszujemy się jeszcze przez chwilę spokojną atmosferą cmentarza głównego. Myślimy o arcydziełach, które podarował nam Mozart i które również ukształtowały Wiedeń. Wracamy do centrum miasta.

Po pełnym wrażeń dniu, podczas którego odwiedziliśmy wiele ważnych miejsc z życia wielkiego geniusza muzycznego, przyszedł czas na wizytę w jednej z wiedeńskich oper: teatrze Theater an der Wien, który został założony przez ówczesnego kolegę po fachu i przyjaciela Mozarta, Emanuela Schikanedera. Opera znajduje się bezpośrednio przy znanym targu Naschmarkt. Schikaneder, librecista „Czarodziejskiego fletu”, był pierwszym dyrektorem opery, która powstała w 1801 roku. Choć około 20 lat temu przez kilka lat służyła głównie jako scena musicalowa, od 2006 roku ponownie otwiera swoje podwoje dla miłośników operetek, śpiewogier i wszelkiego rodzaju koncertów. Ubrani w eleganckie wieczorne stroje przechodzimy przez imponujące drzwi opery i zniecierpliwieni pragniemy wsłuchać się już w dźwięki „Wesela Figara” Mozarta. Jak zabrzmi dla nas muzyka w połączeniu ze wszystkimi nowymi wrażeniami, jakie zebraliśmy dziś na temat życia Mozarta w Austrii? Kurtyna unosi się i zaczyna się spektakl. Dźwięk pierwszej nuty zwraca uwagę skupionych słuchaczy. Teraz nadszedł czas na zabawę – tak jak ówczesny epikurejski Mozart w „swoim” Wiedniu. W drodze do domu ponownie analizujemy wydarzenia dnia. Podziwiając wspaniałe budynki i wąskie uliczki miasta, myślimy niezwykłej osobowości, której śladami dziś spacerowaliśmy.