Szukaj
    • Gwiaździste niebo w Parku Narodowym Gesäuse w Styrii
      media_content.tooltip.skipped

    Miejsca do obserwacji gwiazd w Austrii – gdzie najlepiej widać je nocą?

    Parki gwiezdnego nieba, gwiezdne pikniki, gwiezdne ogrody, gwiezdne schroniska. „Zorganizowana” magia gwiazd w ostatnim czasie intensywnie rozkwita – i to nie tylko dla romantyków. Na dedykowanych obszarach ochrony nocnego krajobrazu zredukowano zanieczyszczenie światłem, co ma korzystny wpływ na ludzi, zwierzęta i środowisko. Jak znaleźć miejsca, w których obserwacja gwiazd w Austrii staje się przeżyciem?

    Dziś jednak zainteresowanie gwiazdami odwołuje się do innego rodzaju przeżyć niż w przeszłości. Około 100 lat temu wynalezienie elektryczności i sztucznego światła było oczywiście podziwiane jako osiągnięcie. Dziś niezwykłą rzadkością jest niebo bez zanieczyszczenia świetlnego, tym samym niezakłócony widok gwiazd jest wyjątkową sprawą, niemal przywilejem. Problem zanieczyszczenia światłem w Austrii jest coraz częściej dostrzegany. Celem wielu godnych uwagi inicjatyw jest zmniejszenie jasności w godzinach nocnych. Tworzone są regiony ochrony nocnego nieba. I nie chodzi tylko o interesy obserwatorów gwiazd.

    5 pytań, które sprawią, że fani obserwacji gwiazd w Austrii będą zachwyceni

    • 1. Dlaczego gwiazdy świecą?

      Gwiazdy to ogromne kule gazu, wewnątrz których wysokie ciśnienie powoduje wzrost temperatury. Ogromne ciepło sprawia, że atomy wodoru łączą się ze sobą. Ta energia sprawia, że gwiazdy świecą – w przeciwieństwie do planet, które są zimne i tylko odbijają światło, wydzielane przez gwiazdę. I tak, słońce też jest gwiazdą.

    • 2. Kiedy jest najlepszy czas na obserwowanie gwiazd?

      Najlepszą porą na obserwację gwiazd jest nów księżyca i godziny między 2 a 3 w nocy, pod warunkiem, że widoczności nie zakłócają chmury.

      3. Dlaczego niektóre gwiazdy są kolorowe i błyszczą?

      Astronomowie nazywają „skrzenie się gwiazd” scyntylacją (łac. scintillare – migotanie). Zjawisko to jest spowodowane załamaniem światła w ziemskiej atmosferze. W przypadku szczególnie jasnych gwiazd można nawet zaobserwować kolorowe migotanie.

    • 4. Ile gwiazd jest na niebie?

      Nawet jeśli gołym okiem widzimy tylko najjaśniejsze z nich, w naszej galaktyce doliczono się około 100 miliardów gwiazd. 

      5. Jak fotografować rozgwieżdżone niebo?

      Najlepiej ustawić lustrzankę w trybie ręcznym w następujący sposób: czas naświetlania 20 sekund, przysłona f/5,6, ISO 800-1600, zoom do 20 milimetrów, stabilizacja obrazu wyłączona, ostrość ręcznie na nieskończoność.

    Sternenpark Attersee-Traunsee: widok w kierunku Weissenbach
    media_content.tooltip.skipped

    Ciemność naturalnej nocy

    Co to jest park gwiezdnego nieba?

    99% populacji Stanów Zjednoczonych i Europy nie doświadcza już całkowitej nocnej ciemności. „Park gwiezdnego nieba to nocny obszar ochrony krajobrazu, w którym wyraźny widok ciemności i rozgwieżdżonego nieba jest możliwy dzięki ograniczeniu zanieczyszczenia światłem”. DI Clemens Schnaitl, kierownik parku przyrodniczego i koordynator projektu „Parki gwiezdnego nieba Attersee-Traunsee", jest wielkim entuzjastą ciemności i gwiazd.

    W regionie – pośrodku pojezierza Salzkammergut – udało się doprowadzić do stanu, w którym ciemność naturalnej nocy jest w stanie nienaruszonym, a firmament – doskonale widoczny. Dzięki zainwestowanym środkom i przeprowadzonym zabiegom zanieczyszczenie światłem nie stanowi tu już problemu, co wyróżnia miejsca do oglądania gwiazd. Tutejszych mieszkańców zachęca się do używania „lepszego światła”. Oznacza to, że „w obszarze zewnętrznym światło jest selektywnie kierowane tam, gdzie jest potrzebne, co zapobiega promieniowaniu skierowanemu w górę”, wyjaśnia Schnaitl. „Inteligentne światło pozwalające na naturalną noc” to motto projektu, który wspiera dr Stefan Wallner, astrofizyk z Uniwersytetu Wiedeńskiego.

    • Attersee-Traunsee: pierwszy park gwiezdnego nieba w Austrii

      Jak wyjaśnia Wallner, rozwój parku gwiezdnego nieba w Austrii zaczął się początkowo od wielu pytań. W jakich regionach naturalna noc jest tak ciemna, że spełnia odpowiednie kryteria? Jakie są źródła światła? Czy Drogę Mleczną można zobaczyć gołym okiem? Po dokonaniu oceny region Attersee-Traunsee złożył wniosek o certyfikację tego punktu obserwacji nieba w Austrii. Następnie podjęto dalsze działania, aby oświetlenie zewnętrzne spełniało w 100% wymagania dla parku gwiezdnego nieba – miało to wpływ na publiczne, komercyjne i prywatne wykorzystanie światła. W 2021 r. nadszedł wreszcie ten moment: organizacja International Dark Sky Association oficjalnie uznała zaproponowany obszar za park gwiezdnego nieba. Inicjatorzy promienieli, podobnie jak nieskazitelne gwiaździste niebo. To pierwszy raz, kiedy miejsce do obserwacji nieba i gwiazd z Austrii uwzględnione jest na liście „Dark Sky Places”. Na całym świecie jest 150 parków gwiezdnego nieba, z czego 35 w Europie. „To ważny krok w kierunku bioróżnorodności i ochrony naturalnego nocnego nieba” – podsumowuje sukces Wallner, ekspert ds. zanieczyszczenia światłem.

      Jasne szaleństwo: zanieczyszczenie światłem

      Park gwiezdnego nieba – co za osiągnięcie! Ale właściwie dlaczego miejsca do obserwacji gwiazd w Austrii pełnią tak istotną rolę? Stefan Wallner wyjaśnia daleko idące konsekwencje zanieczyszczenia światłem, czyli rozjaśnienia nocnego nieba sztucznym światłem. Efekt ten może mieć negatywny wpływ na florę i faunę, a także na zdrowie ludzi – ten fenomen jest sumą oświetlenia ulicznego, iluminacji zabytków i budynków, a także oświetlenia sklepów i źródeł światła z budynków prywatnych.

    • „Zanieczyszczenie światłem to zjawisko wytworzone przez człowieka”, analizuje Wallner. „Chodzi o światło, które tak naprawdę nie jest potrzebne, które wpada do środowiska naturalnego i oświetla nie tylko obszary, które tego wymagają, ale także obszary wtórne. Ma to wpływ na cały cykl życia.” Wallner wymienia wszystkie skutki zanieczyszczenia światłem:

       

      1. Szkodliwe dla dzikiej przyrody: 70% wszystkich ssaków to zwierzęta nocne. Jeśli okradamy je z nocy, powoduje to zmiany behawioralne i zmniejszenie biomasy owadów.

      2. Szkodliwe dla środowiska: sztuczne światło w nocy może stymulować fotosyntezę, która odbywa się z reguły pod wpływem światła słonecznego w ciągu dnia, skracając w ten sposób żywotność drzew, ponieważ rośliny się nadwyrężają.

      3. Szkodliwe dla ludzi: również nasz gatunek potrzebuje naturalnej ciemności, ponieważ żyjemy zgodnie z rytmem dobowym dzień-noc. Temu rytmowi podporządkowana jest także gospodarka hormonalna człowieka – niektóre hormony uwalniane są za dnia – te pozwalają nam na aktywność i koncentrację, inne natomiast w nocy – im zawdzięczamy relaks i regenerację. Np. Melatonina jest aktywowana tylko w ciemności. Światło zatrzymuje transport melatoniny – hormonu, który odpowiada za sen i wypoczynek, co zakłóca nasz biorytm, a w rezultacie uderza w układ odpornościowy.

    Łódka nad jeziorem Traunsee
    media_content.tooltip.skipped

    Wyłączone światła – rozgwieżdżone niebo włączone!

    W regionie Attersee-Traunsee żaden promień światła nie jest przypadkowy. Źródła światła są całkowicie osłonięte. Dodatkowo, aby uniknąć rozproszonego światła, zastosowano źródła światła o przyjaznej dla środowiska ciepłej barwie. Ponadto oświetlenie nocne zostało częściowo wyłączone lub przyciemnione. Okoliczne gminy zobowiązały się do przekształcenia zgodnie z wytycznymi wszystkich źródeł światła na terenie parku gwiezdnego nieba w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Dzięki temu region zamienił się w gwiaździsty raj, a przy tym zyskał dobre miejsca do obserwacji nieba i gwiazd. I rzeczywiście: niewątpliwie każdy poczuje zachwyt, gdy tylko oczy przyzwyczają się do głębokiej ciemności, a tysiące punktów na niebie stopniowo rozwiną swoją jasność. Nawet jeśli astronomia już dawno rozwiązała wiele zagadek, patrząc na to naturalne piękno, odczuwa się pokorę i magię. I jest to co najmniej tak dobre, jak radość z korzyści dla środowiska.

    „Wyjdź w nocy i spójrz na gwiazdy, a będziesz wolny!”

    Niebo pełne gwiazd w Parku Narodowym Gesäuse w Styrii
    media_content.tooltip.skipped
    Friedrich von Gagern (1882-1947)
    Gwiaździste niebo w Parku Narodowym Gesäuse w Styrii
    media_content.tooltip.skipped

    Najciemniejsze noce w Europie

    Miejsca do obserwacji nieba i gwiazd w Austrii w Parku Narodowym Gesäuse

    Aby jasny pas Drogi Mlecznej stał się widoczny gołym okiem, musi być naprawdę ciemno. Park Narodowy Gesäuse w Styrii z miejscowościami Admont, Johnsbach, Weng, Hieflau, Landl i St. Gallen spełnia ten warunek. Można tutaj cieszyć się przysłowiowymi gwiaździstymi nocami, ponieważ miasta Wiedeń, Graz, Salzburg oraz Linz są daleko, a zatem zanieczyszczenie miejskim światłem jest bardzo niskie. Noce w Gesäuse należą do najciemniejszych w Europie.

    Gwieździste niebo w Gesäuse
    •                         Gwiaździste niebo w Parku Narodowym Gesäuse w Styrii
      media_content.tooltip.skipped
    •                         Gwiaździste niebo w Parku Narodowym Gesäuse w Styrii
      media_content.tooltip.skipped
    •                         Niebo pełne gwiazd w Parku Narodowym Gesäuse w Styrii
      media_content.tooltip.skipped

    4 wskazówki, jak uniknąć zanieczyszczenia światłem

    11 najpiękniejszych miejsc i atrakcji do obserwacji gwiazd w Austrii

    •                 Obserwatorium Altenmarkt-Zauchensee
      media_content.tooltip.skipped

      Księżycowa ścieżka w Altenmarkt Zauchensee Księżycowa ścieżka w Altenmarkt Zauchensee

      Obserwatorium na wolnym powietrzu w Ziemi Salzburskiej
    •                 Klasyka i gwiazdy, Opactwo Göttweig
      media_content.tooltip.skipped

      Klasyka pod gwiazdami w Opactwie Göttweig Klasyka pod gwiazdami w Opactwie Göttweig

      Kultura i gwieździste niebo
    •                 Gastein latem / Sportgastein
      media_content.tooltip.skipped

      Gwiazdy i góry w Sportgastein Gwiazdy i góry w Sportgastein

      Obserwacja gwiazd na Ziemi Salzburskiej
    •                 Sternenpark Attersee-Traunsee: widok w kierunku Weissenbach
      media_content.tooltip.skipped

      Świetliki w Parku krajobrazowym Attersee-Traunsee Świetliki w Parku krajobrazowym Attersee-Traunsee

      Ekscytujące chwile w leśnej głuszy
    •                 Weyregg nad jeziorem Attersee
      media_content.tooltip.skipped

      Piknik pod gwiazdami na Kreuzingalm Piknik pod gwiazdami na Kreuzingalm

      Romantyczne chwile nad Attersee
    •                 Biwak pod gwieździstym niebem
      media_content.tooltip.skipped

      Biwak pod gwiazdami nad jeziorem Millstättersee Biwak pod gwiazdami nad jeziorem Millstättersee

      Nocne zachwyty w Karyntii
    •                 Dürrenstein południowo-zachodnia flanka
      media_content.tooltip.skipped

      Obszar ochrony światła Dürrenstein Obszar ochrony światła Dürrenstein

      Obserwacja gwiazd w pierwotnym lesie Dolnej Austrii
    •                 Balkon do obserwacji gwiazd, fot. Gert Perauer
      media_content.tooltip.skipped

      Gwiaździsty taras nad jeziorem Millstättersee Gwiaździsty taras nad jeziorem Millstättersee

      Romantyczne chwile w Karyntii
    •                 Filzmoos nocą
      media_content.tooltip.skipped

      Gwiaździste niebo w Salzburger Filzmoos Gwiaździste niebo w Salzburger Filzmoos

      Naturalne letnie noce w górach
    •                 Sternenpark Attersee-Traunsee: Kaplica Gahberg w Parku Gwiazd / Oberösterreich
      media_content.tooltip.skipped

      Obserwatorium Gahberg-Weyregg Obserwatorium Gahberg-Weyregg

      Wycieczki z przewodnikiem nad Attersee
    •                 Prebersee w Lungau w Salzburgu
      media_content.tooltip.skipped

      Gwiezdne wędrówki nad Prebersee Gwiezdne wędrówki nad Prebersee

      Ciemne noce w Lungau

    Słońce, księżyc i gwiazdy – dobre miejsce do obserwacji nieba pod Wiedniem

    • Las, łąki, śpiew ptaków i szerokie niebo: tak wygląda naturalne otoczenie w Gwiezdnym Ogrodzie Georgenberg na południowo-wschodnich obrzeżach Wiednia, przy granicy Rezerwatu Biosfery Lasu Wiedeńskiego.

      Dr Gottfried Gerstbach, prezes Austriackiego Stowarzyszenia Astroverein i gwiezdna aktywistka Maria Pflug-Hofmayr, to gospodarze tego punktu obserwacji nieba w Austrii, którzy przybliżają zwiedzającym pozorną rotację gwiaździstego nieba, roczny bieg słońca i fascynację obserwowaniem gwiazd.

    • „Mniej światła, więcej ptaków i gwiazd”

      Ponad 15 lat temu profesor Hermann Mucke doprowadził do wybudowania prawie hektarowego obiektu do badania horyzontu astronomicznego – wykorzystuje się tu metody obserwacji gwiazd. Budynki uwidaczniają matematyczny horyzont, południk astronomiczny i dobowy bieg słońca. Dzięki swojemu zaangażowaniu w to miejsce do oglądania gwiazd Gerstbach i Pflug-Hofmayr wnoszą ważny wkład w podnoszenie świadomości na temat zanieczyszczenia światłem, o czym mówią podczas swoich wycieczek.

    Gwiezdny ogród Georgenberg: planetarium w Wiedniu na świeżym powietrzu

    Więcej inspiracji dla miłośników przyrody

    •                         Farmaceutka Dr. Angelika Riffel
      media_content.tooltip.skipped

      Ciesz się zdrowiem i oddychaj pełną piersią.

      Osoba dorosła robi około 15 oddechów na minutę, 21 600 oddechów dziennie i 7 884 000 rocznie, ale płuca mają jeszcze inną funkcję. 
      Siła płuc w formie roślinnej
    •                         Termy Aqua Dome w Längenfeld
      media_content.tooltip.skipped

      Czy woda może leczyć? Baseny termalne w Austrii i ich zbawienna moc.

      Wody siarkowe wzmacniają układ odpornościowy, kąpiele solankowe zapewniają odprężenie od stóp do głów. Woda to prawdziwe źródło młodości i zdrowia – jeśli jest się świadomym jej mocy i wie, jak z tej mocy korzystać.
      O zdrowotnym działaniu term
    media_content.tooltip.skipped