Ludwig van Beethoven
Een leven tussen rebellie, stilte en genialiteit
Geboren in Bonn, Duitsland, in 1770, werd Ludwig van Beethoven beschouwd als de perfectionist van de Weense klassieke stijl en een wegbereider van de romantiek. In 1792 verhuisde hij naar Wenen, waar hij tot aan zijn dood in 1827 zou blijven wonen.
Zijn muziek overstijgt de grote omwentelingen van zijn tijd – de Franse Revolutie, Napoleon en de Restauratie – en blijft tot op vandaag wereldwijd erkend. Beethovens Negende Symfonie met de “Ode an die Freude” en zijn Vijfde Symfonie met het iconische openingsmotief maken inmiddels deel uit van het wereldwijde culturele erfgoed.
Toch verliep Beethovens leven allerminst eenvoudig. Het zat vol tegenstellingen – briljant en koppig, maar ook vaak eenzaam. Al op jonge leeftijd verloor hij zijn gehoor, maar bleef onvermoeibaar componeren. Beethoven wilde met zijn muziek de “lijdende mensheid dienen” – en zijn werk raakt mensen nog altijd diep.
Verschillende huizen en appartementen waarin de componist gewoond heeft, zijn vandaag te bezoeken en geven een boeiend inkijkje in zijn leven en werk. Naast talrijke plekken in Wenen zelf, herinneren ook locaties in het Weense Woud, Baden en Krems aan de wereldberoemde Beethoven, die Wenen tot zijn thuis maakte.
Beethoven: Een kijk op zijn geest
Beethovens huis in het centrum
Ludwig van Beethoven vond zijn inspiratie en thuis in Wenen. Twee van zijn woningen kunnen vandaag de dag worden bezocht, waar schatten uit zijn leven worden tentoongesteld.
Een daarvan is het Pasqualatihuis in het centrum van Wenen, op de hoek van de Mölkerbastei en de Schreyvogelgasse. Beethoven woonde hier bijna acht jaar. De naamgever van het huis, Johann Baptist Freiherr von Pasqualati, was een belangrijke mecenas van Beethoven. In dit huis vond hij inspiratie voor zijn enige opera, "Fidelio". Hij schreef hier ook de delicate melodie van "Für Elise".
Beethovens voormalige flat is nu onderdeel van het Weense Museum. In vijf verschillende kamers kun je meer te weten komen over de componist en inzicht krijgen in zijn werken.
Het tweede huis van de componist
Probusgasse 6 is een andere locatie van het Weense museum: het Beethovenmuseum. In Beethovens tijd was dit gebied in het 19e district van Wenen nog een buitenwijk, terwijl het tegenwoordig ruim binnen de stadsgrenzen ligt. Hier was een sanatorium gevestigd, waar de componist hoopte op genezing of in ieder geval verlichting van zijn toenemende doofheid.
Het Beethoven Museum, dat zich uitstrekt over 250 m2, nodigt bezoekers uit om zich te verdiepen in zijn leven in zes hoofdstukken: Aankomst, herstel, compositie, verdiensten, uitvoering en nalatenschap. Elk hoofdstuk laat ze kennismaken met een aspect van de kunstenaar en een deel van zijn vroegere woonplaats. In 1802 schreef Beethoven hier zijn "Heiligenstadt Testament", gedreven door de angst voor dreigende doofheid. Hij stuurde deze "laatste" regels echter nooit naar zijn broers. Hij voltooide hier ook zijn Symfonie nr. 3, de "Eroica". Later werkte hij aan zijn grootste werk, de Symfonie nr. 9.
Beethoven's huizen die je kunt bezoeken
4 verbazingwekkende muzikale feiten over Beethoven
Beethoven's Wenen
De gouden koepel van de Secession is al van verre te zien: Hoe dichter je bij het gebouw komt, hoe boeiender dit architectonische icoon van de Art Nouveau wordt. "Voor elke tijd zijn kunst. Aan de kunst haar vrijheid" staat er op de gevel geschreven. Sinds de oprichting door Weense moderne kunstenaars als Gustav Klimt en Josef Hoffmann staat de Secession bekend als een schitterende locatie voor kunsttentoonstellingen.
De Beethovenfries is een van de hoogtepunten in dit unieke gebouw. Het kunstwerk van 34 x 2 meter werd in 1902 gemaakt door Gustav Klimt als eerbetoon aan Beethoven ter gelegenheid van zijn 75e sterfdag. Het is geïnspireerd op Richard Wagners interpretatie van Beethovens Symfonie nr. 9: de zoektocht van de mensheid naar geluk. De driedelige fries was oorspronkelijk alleen bedoeld als decoratief schilderij voor de jubileumtentoonstelling. Na verschillende omwegen werd het verplaatst naar paleis Belvedere en in 1986 definitief naar de Secession.
Beethoven in de Weense musea
Wandel in muzikale stukken
Beethoven hield van de natuur. Veel van zijn ideeën deed hij op tijdens lange wandelingen door de bossen rondom Wenen. Zijn Symfonie nr. 6, de "Pastorale", weerspiegelt deze passie. In vijf delen worden scènes uitgebeeld zoals de vreugde van het platteland, een kabbelend beekje of een onweersbui. Beethoven zag deze symfonie niet als een pure imitatie, maar als een uitdrukking van gevoelens die door de natuur werden opgeroepen.
Zijn diepe verbondenheid met de natuur was een belangrijke inspiratiebron. Verschillende wandelroutes en wandelpaden herdenken de kunstenaar vandaag de dag nog steeds.