media_content.tooltip.skipped
Please find information on holidays in Austria in your local language by selecting it here.
-
Gustav Mahler / nuty / pismo odręczne
Gustav Mahler – kompozytor: biografia, twórczość i ciekawostki
Gustav Mahler przyszedł na świat w lipcu 1860 roku w żydowskiej rodzinie w Kalischt, na terenie dzisiejszych Czech. Jako drugie z czternaściorga dzieci spędził swoje lata młodości głównie w morawskim mieście Iglau.
Mahler był ogromnie utalentowanym dzieckiem. Już jako sześciolatek udzielał lekcji muzyki i w wieku piętnastu lat poszedł do konserwatorium do Wiednia. Jak tylko skończył 20 lat, rozpoczął swoją bezprecedensową karierę jako dyrygent i kierownik opery. Jego droga wiodła przez Lublanę, Kassel, Pragę, Lipsk, Budapeszt i Hamburg, by zakończyć się w Operze Wiedeńskiej.
Na okres lat wiedeńskich (1897-1907) przypadło apogeum jego kariery. Mahler przeprowadził rewolucyjne reformy w tradycyjnej organizacji opery: zrobił porządek z przestarzałymi dekoracjami oraz sztywną grą śpiewaczy, połączył scenografię, akcję i muzykę w dramatyczną całość. Zmiany, które przeprowadził stanowiły początek nowoczesnych inscenizacji operowych.
W Wiedniu jednak spełniły się też osobiste marzenia Mahlera. Przyjął tam chrzest, przeszedł na katolicyzm, między z obawy przed szerzącym się antysemityzmem. W marcu 1902 ożenił się z Almą Schindler, którą darzył ogomnym, pełnym namiętności uczuciem. Ona sama była zafascynowana jego osobowością i talentem dyrygenta. Choć sama była artystką i wyrosła w kręgu Gustava Klimta i Maxa Klingera, Mahler oczekiwał od niej poświęcenia się roli jego żony i matki jego dzieci. Pochłonięty pracą i komponowaniem muzyki Mahler nie miał nazbyt silnego związku z żoną i dwoma córkami, Marią Anną (ur. 1902) i Anną Justine (ur. 1904), czego nie zmieniła też tragiczna śmierć starszego dziecka.
W 1908 roku Mahler przeniósł się do Matropolitan Opera w Nowym Jorku, wrócił jednak do Wiednia, gdzie zmarł 18 maja 1911 roku. Alma Mahler odegrała potem ważną rolę w kręgach kulturalnych jako prowadząca salon artystyczny. Po śmierci pierwszego męża poślubiła architekta Waltera Gropiusa, zaś trzecim jej mężem został poeta Franz Werfel. Mimo to do końca życia znana była jako „Wdowa po Gustavie Mahlerze”.
Kompozytor Gustav Mahler i jemu współcześni
media_content.tooltip.skipped
Przełom wieków - fin de siécle należy do najciekawszych epok w historii Wiednia. Współtworzyli ją znamienici artyści, a działalność pozostawiła po sobie ślady widoczne i rozpoznawalne aż do dziś.
Gustav Mahler przeżył latem 1910 roku najpoważniejsze, osobiste załamanie. Dowiedział się wtedy, że jego żona Alma ma romans z młodym architektem Walterem Gropiusem. Zasłyszawszy, że akurat w tym czasie Zygmunt Freud przebywał na wczasach w holenderskiej Lejdzie, Gustav Mahler postanowił zwrócić się do niego o pomoc. Słynny już wtedy ojciec psychoanalizy miał udać się z kompozytorem na wielogodzinny spacer połączony z terapeutyczną rozmową.
Gustav Mahler i Freud, choć spotkali się dopiero w Holandii, na codzień mieszkali w Wiedniu, który skupiał w tym czasie wiele ważnych osobistości ze świata sztuki, literatury, muzyki i nauki.
media_content.tooltip.skipped
Dziedzictwo wiedeńskiego przełomu wieków ukształtowało sztukę do tego stopnia, że po dziś dzień można w niej odkrywać ślady tej epoki: Mahler i Schönberg zrewolucjonizowali muzykę, Hugo von Hofmannsthal, Hermann Bahr, Peter Altenberg, Arthur Schnitzler czy Karl Kraus wprowadzili literaturę w wiek dwudziesty, zaś architekci tacy jak Otto Wagner, Josef Hoffmann czy Adolf Loos ukształtowali dzisiejszy wygląd Wiednia. Malarze Richard Gerstl, Oskar Kokoschka, jak również Egon Schiele czy Gustav Klimt i jego secesyjni towarzysze zapełniali wiedeńskie galerie swoimi licznymi wystawami. Największy zbiór obrazów Klimta można do dziś oglądać w wiedeńskim Belwederze.
Rok 1900 stanowi pewien rodzaj kamienia milowego: Zygmunt Freud opublikował swoje rewolucyjne dzieło „Objasnianie marzeń sennych”. Nowela „Lejtnant Gustl” Arthura Schnitzlera ukazała się wtedy w „Neue Freie Presse”, zaś opera „Es war einmal...” Alexandra Zemlinsky’ego wystawiona została w Operze Wiedeńskiej.
Gustav Mahler - kompozycje
media_content.tooltip.skipped
Twórczość Gustava Mahlera jest ukształtowana przez kontrast między doczesnością i ponadnaturalnością, między ziemskim światem zmysłowym a tym duchowym, nadprzyrodzonym. Jego łamanie stylów czy ironiczne aluzje burzyły granice między 19. a 20. stuleciem.
Dziesięć symfonii i cykl pieśni Gustava Mahlera stały się punktem zwrotnim w historii muzyki, choć każdego roku na tworzenie ich mógł on poświęcić tylko dwa miesiące swoich letnich wakacji. To właśnie natura była przy tym źródłem jego inspiracji. Udawał się wtedy do Steinbach nad jeziorem Attersee, gdzie zostały stworzone przez Gustava Mahlera Symfonie: 2. i 3.
Większość dzieł Gustava Mahlera powstało jednak w „Willi Mahlera” w Maiernigg nad jeziorem Wörthersee w latach 1900 – 1907, gdzie stworzył 4., 5., 6., 7. i 8. Symfonię oraz „Pieśni na śmierć dzieci”. Także dziś emocjonalny świat dźwięków muzyki Mahlera inspiruje kompozytorów takich jak Ennio Morricone czy John Williams.
media_content.tooltip.skipped
„Pieśń o ziemi” Gustava Mahlera – ciekawostki o pracy twórczej
W czasie silnego kryzysu osobowiści Mahlera w roku 1907, gdy zmarła jego córka Anna, a jeszcze w tym samym roku zdiagnozowano u niego ciężką wadę serca, Gustav Mahler postanowił przechytrzyć los. Jak wiadomo, zarówno Beethoven, jak i Schubert, Dvorak czy Bruckner napisali przed śmiercią po dziewięć symfonii, tak więc zamiast poświęcić się pracy nad dziewiątą symfonią, Gustav Mahler postanowił zająć się kompozycjami do chińskiej liryki natury. W ten sposób powstały pieśni o zawiedzonej miłości do bytu, o egzystencjalnej samotności, śmierci i pożegnaniu, a także o pewności istnienia innego świata, który kryje się za naszą namacalną rzeczywistością.
Gustav Mahler widział w sobie pośrednika między tymi dwiema sferami. Swoje przekonanie ubrał w następujące słowa: „Sami jesteśmy swojego rodzaju instrumentami, na których gra wszechświat”.
Tłumaczy to jego chwiejność między ekstremum wyrazu, między stąpaniem mocno po ziemi i transcendencją, między bliskością śmierci i euforii, tragiką a groteską. Aura koegzystencji tych najrozmaitszych muzycznych idiomów towarzyszy większości kompozycji Gustava Mahlera zarówno niepozornym dźwiękom pieśni ludowych, jak i najbardziej wymagającym polifoniom.
