Spaanse Rijschool
Ruiterkunst op wereldniveau
Wanneer de witte hengsten in perfecte harmonie door de Wintermanege van de Hofburg bewegen, komt de geschiedenis tot leven. De Spaanse Rijschool is geen museum, maar een plek waar traditie, vakmanschap en elegantie nog dagelijks worden doorgegeven – al meer dan 450 jaar lang.
Opgericht in de 16e eeuw om paarden te trainen en jonge edelen op te leiden, groeide de rijschool uit tot een uniek instituut dat wereldwijd bewondering oogst. De naam verwijst naar de Spaanse oorsprong van de Lipizzaner – trotse, karaktervolle paarden die het hart vormen van elke voorstelling.
De reis van deze hengsten begint op de stoeterij in Piber (Steiermark), loopt via het trainingscentrum in Heldenberg en bereikt zijn hoogtepunt in Wenen. Hun opleiding is intensief en gebeurt stap voor stap – gebaseerd op vertrouwen, geduld en gevoel. Alleen de allerbeste paarden leren de beroemde schoolsprongen zoals de Levade of Capriole.
Maar de Rijschool blijft niet stilstaan. Inmiddels maken ook vrouwelijke ruiters deel uit van het team, en dankzij educatieve programma’s wordt deze eeuwenoude kunstvorm breder gedeeld dan ooit.
Wie een voorstelling meemaakt of achter de schermen kijkt, voelt het meteen: hier schittert traditie in beweging. Met beheersing, stijl en toewijding laat de Spaanse Rijschool zien hoe levend erfgoed eruitziet – en waarom het nog altijd inspireert.
Sinds 2022 is het officieel: De kennis rondom het fokken van Lipizzaners maakt deel uit van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid.
Maak kennis met de Spaanse Rijschool
Van Piber naar het keizerlijk paleis
Op de stoeterij van Piber in Steiermark worden Lipizzaners met zorg gefokt volgens eeuwenoude lijnen. Zes van de acht hengstenlijnen en zeventien merriefamilies vormen de basis van dit fokprogramma. De veulens worden donker geboren en krijgen pas tussen hun zesde en tiende jaar hun iconische witte vacht – een kleur die sinds de 19e eeuw bewust wordt doorgegeven. Elke combinatie is zorgvuldig gekozen om karakter, kracht en elegantie te behouden.
De veulens groeien op in kuddes met fokmerries, waar ze leren, spelen en hun plek vinden. In de zomer leven ze op uitgestrekte alpenweiden – perfect om tredzekerheid en sociale vaardigheden te ontwikkelen. Rond hun vierde jaar worden ze gekeurd: de hengsten vertrekken naar het trainingscentrum in Heldenberg, de geselecteerde merries blijven in Piber voor een tweejarige opleiding.
De hengsten volgen drie opleidingsfasen: van basisopleiding en campagneschool tot de verfijnde Haute École. In nauwe samenwerking met hun ruiters leren ze klassieke dressuuroefeningen, zoals de beroemde schoolsprongen. De merries blijven onderdeel van het fokprogramma en dragen bij aan het voortbestaan van het ras.
Na hun actieve jaren keren de hengsten terug naar Piber, waar ze genieten van een welverdiend pensioen in een comfortabele stal die volledig is afgestemd op hun natuurlijke behoeften.
Evenementen en rondleidingen: Paardenkunst van dichtbij
Een krachtig bewijs van de culturele betekenis van dit instituut is de internationale erkenning:
Sinds 2010 maakt de klassieke rijkunst van de Spaanse Rijschool deel uit van het immaterieel cultureel erfgoed van UNESCO. En in 2022 werd ook de kennis van de lippizanerfokkerij toegevoegd aan de Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid - nog een bewijs van hoe diep deze traditie geworteld is in de culturele identiteit van Oostenrijk.
Lipizzaner souvenirs
FAQs
Info over klimaatbescherming
Het behoud van gebruiken en tradities in Oostenrijk is nauw verbonden met duurzaamheid. Tradities zoals Almabtriebe (veedrijven), volksfeesten en regionale ambachten weerspiegelen een diep respect voor de natuur en hulpbronnen. Deze gebruiken bevorderen het begrip en de waardering voor de lokale flora en fauna en het milieubewustzijn.
Tradities en gebruiken dragen ook bij aan sociale duurzaamheid: Traditionele feesten zoals Maibaumaufstellen (Meiboom heffen), Paasfeesten of Kerstgebruiken versterken de gemeenschapszin en de gezamenlijke inzet voor het behoud van de regio. Immaterieel cultureel erfgoed eert traditionele rituelen, gebruiken en vakmanschap die generaties lang zijn doorgegeven.
Bezoekers die deze tradities ervaren, krijgen een authentiek inzicht in de Oostenrijkse cultuur, wat op zijn beurt de lokale identiteit versterkt.