Verlangen naar het aardse: de wereld van de kruiden
Wat is er zo fascinerend aan kruiden? Welke rol spelen kruiden bij het genieten van een gerecht of voor je gezondheid? Leer van de natuur door dit gesprek met kruidendeskundige Andrea Rieder.
"Voor elke tijd zijn kruid, voor elk kruid zijn betekenis." Zo zou het beroemde citaat over de kunst gebruikt kunnen worden, wanneer we over deze waardevolle plantjes praten. De woordspeling klinkt in eerste instantie misschien vreemd, maar klopt wel: kruiden hebben in verschillende tijdperken op heel verschillende manieren aandacht gekregen. 6.000 jaar geleden stonden ze al vermeld op kleitabletten. In de middeleeuwen werden mensen met te veel verstand van geneeskrachtige kruiden zelfs vervolgd. De moderne keuken heeft ze nog niet zo lang geleden weer helemaal ontdekt. Terug naar de wortels dus - vrij letterlijk zelfs - voor het gebruik in de keuken, de apotheek en in cosmetica.
Wat is er nu eigenlijk zo magisch aan kruiden? We vroegen het aan Andrea Rieder uit de Salzburger Pinzgau, kruidendeskundige in hart en nieren en beheerder van de kruidentuin in Hollersbach.
"Welke struikelblokken je ook op je levenspad tegenkomt: ga de natuur in! Alles wordt dan weer beter."
Leren van de natuur
Aan het begin van het telefonische gesprek praat Andrea Rieder zacht en ingetogen. Maar hoe dieper ze de kruidenwereld induikt, hoe gepassioneerder ze klinkt. Ze trekt bijna poëtische parallellen tussen de geneeskrachtige planten en het levensritme van de mens. Als antwoord op de vraag wat we van de natuur kunnen leren, zegt ze heel direct: 'Het leven! Daar kunnen wij als mens een voorbeeld aan nemen.' Andrea licht toe: 'Planten hebben tijd nodig om te kunnen floreren, maar ze nemen vooral ook rustperiodes. Wanneer de dagen in de herfst en winter korter worden, dienen wij onszelf ook een kalmer ritme te gunnen, om vervolgens weer op te kunnen bloeien. In het voorjaar steken de kruiden hun kopjes weer enthousiast boven de aarde en ontvouwen ze zich opnieuw en vol energie.'
Planten zijn dus een goede leerschool voor velen van ons, die zich overgeven aan de rusteloze cyclus van het hele jaar door hard werken. Dit is helemaal tegen de natuur in. Volg de natuur en zet wat stappen terug in de donkere maanden. Verzamel nieuwe krachten door je terug te trekken, waardoor je vervolgens weer helemaal op kunt bloeien. Dit is de normaalste zaak van de wereld!
Uit het wild of uit de tuin: de fijne kruidenkeuken
Sinds hondsdraf een plaats heeft veroverd in de hoogste fijnproevers regio's, brandnetelsalade populair is geworden en vogelmuur een aromatische smaakervaring belooft, bevestigen de Oostenrijkse gourmets dat we dol zijn op wilde kruiden! Koken met onopvallende planten die in de berm groeien is de meest oorspronkelijke manier om eten op een pure manier te bereiden. Ideaal voor een natuurlijke, authentieke en gezonde keuken, die zich in de afgelopen jaren in Oostenrijk heeft gevestigd. Daarbij spelen kruiden een belangrijke rol.
Wanneer je let op pittigheid en intensiteit, zijn wilde kruiden beter dan de varianten op kweekbedden in kassen of in potten gekweekt. Waarom? Wilde kruiden wedijveren met de ruige natuur en bouwen zo weerstand op. Met als resultaat een heel intense smaak, een sterk aroma en de enorme hoeveelheid vitamines. En als bonus: koken volgens de seizoenen gaat vanzelf, want er wordt geoogst en geplukt wat er op dat moment groeit op weiden, langs de beekjes en in het bos. Met veel ervaring en kennis in huis, zijn de koks echte specialisten op het gebied van wilde kruiden.
"Rekening houden met het milieu lukt steeds beter. Ik ben heel enthousiast over de jeugd. De natuur gaat vooral jonge gezinnen aan het hart."
Een kruidentuin als apotheek
"Voor mij zijn kruiden de beste psychiater."
"De mens heeft de wereld nodig. Maar de wereld de mens niet. Het is dus onze plicht om er zorgvuldig mee om te gaan."
Ben je nieuw in de wereld van de kruiden? Let dan op: kruiden moeten (omdat ze vaak heel sterk werken) altijd juist gedoseerd worden. Teveel kruiden, bijvoorbeeld in een thee, kunnen schadelijk zijn voor de nieren. Zwangere vrouwen moeten altijd met een arts overleggen over het gebruik van kruiden.